Scapino en Aktiesport lagen vorige week met elkaar overhoop over de shop-in-shops van de sportketen bij de schoenenretailer. Eerder ruzieden V&D en Mexx over diezelfde constructie, toen de modeketen failliet ging. Op zijn beurt laat V&D nu een spoor van vernieling na bij shop-in-shophouders. Want deze ‘winkels in winkels’ zijn handig, totdat het misgaat, schrijft RetailWatching.

Als we de instructies, die Scapino en Aktiesport vorige week aan hun personeel gaven, mogen geloven, zijn er ongemakkelijke taferelen in de winkels van de schoenenketen te zien geweest.

Scapino wilde niet dat de medewerkers van de shop-in-shops de spullen van het failliete Aktiesport zouden weghalen en klaarzetten voor verzending. Dus kreeg het personeel de opdracht: “Constateer je dat ondanks de afspraken die wij hebben gemaakt met de curatoren van Aktiesport de medewerkers toch gaan inpakken, spreek hen hier dan op aan dat dit niet is toegestaan.”

Aktiesport gaf zijn werknemers zeventien richtlijnen, die zij ‘per direct’ moesten uitvoeren. “Mocht je aangesproken worden door de filiaalmanager, dan ga je nog steeds door met het uitvoeren van deze richtlijnen”, stond daar onder meer in.

Kortom: als die filiaalmanager van Scapino zegt dat het personeel de spullen van de shop-in-shop niet zomaar mag weghalen en klaarzetten voor verzending, moeten ze daar toch mee doorgaan. Scapino besloot vrijdag een einde te maken aan de ongemakkelijke situatie, door de voorraad en inventaris van alle shop-in-shops op te kopen. Probleem opgelost.

In theorie goed concept

Kleine winkeltjes van een merk of retailer die hun intrek nemen in een grotere winkel, zoals een warenhuis. In theorie zou zo’n concept voor iedereen voordelen moeten bieden, is de gedachte.

De gastheer kan zijn assortiment verbreden, of juist exclusiever maken. De shop-in-shophouder bereikt een breder publiek dan in zijn eigen winkels. Voor beide is het dus een weg naar nieuwe klanten en inkomstenbronnen. En voor de consument is het ook lekker makkelijk, al die bekende winkels onder één dak.

Minder voordelig wordt het als gast of gastheer in financiële problemen raken. V&D heeft aan beide kanten van dat verhaal gestaan. De warenhuisketen lag na het faillissement van Mexx in de clinch met de modeketen, die er 32 shop-in-shops had.

V&D wilde de omzet uit de shop-in-shops niet meer afstaan aan Mexx, omdat het bang was schade te lijden door leeg komende stukken winkelvloer. Doordat Mexx uiteindelijk doorstartte, inclusief shop-in-shops, loste het probleem zich vanzelf op. Totdat V&D zelf omviel en een hele reeks retailers mee sleurde in zijn val.

Verkeerde inschatting

Het lot van een shop-in-shop valt of staat met de wisselwerking tussen gastheer en leverancier, zegt hoogleraar bedrijfskunde Manda Broekhuis dan ook in de Volkskrant. V&D heeft op dat vlak een verkeerde inschatting gemaakt en de ‘verkeerde shop-in-shops’ binnengelaten, stelt retailkenner Cor Molenaar. Naast Mexx gingen ook Promiss en Dixons al failliet voordat V&D zelf aan de beurt was.

Verder gebruikten andere, buitenlandse ketens, het warenhuis vooral om de Nederlandse markt te testen zonder zelf winkels te hoeven openen. “Zo’n onbekend merk als Oasis trekt geen mensen naar de winkel”, noemt Molenaar als voorbeeld.

Het is niet voor niets dat de Bijenkorf alleen openstaat voor gegarandeerde successen, zoals de Britse fashionretailer Topshop en merken als Louis Vuitton en Chanel.

Ongelukkige keuzes

Hoewel V&D dus misschien wat last ondervond van zijn ongelukkige combinatie van shop-in-shops, is de omgekeerde oorzaak-gevolgrelatie vaak nog duidelijker. Zo koos Paradigit niet het beste moment uit om shop-in-shops in de warenhuisketen te openen, een kleine drie weken voor het faillissement van V&D. De computerwinkelketen zelf viel een maand later om.

Unlimited Sports Group is het duidelijkste recente voorbeeld waarbij het omvallen van gastheren de definitieve duw richting de afgrond betekende. Het concern was met Perry Sport vertegenwoordigd in V&D en had zelfs het overgrote deel van zijn verkooppunten van Aktiesport in winkels van Scapino.

V&D ging definitief op slot en hoewel Scapino is doorgestart, is er geen ruimte meer voor de shop-in-shops van Aktiesport. Niet voor niets adviseert Molenaar retailers "niet al hun eieren in één mandje te stoppen". Aktiesport, met 128 van zijn 180 verkooppunten in Scapino-winkels, heeft dat wel gedaan.

Het kan ook goed gaan

Hoewel shop-in-shops dus een domino aan faillissementen kunnen veroorzaken, is de omgekeerde weg ook mogelijk. Daar kan Free Record Shop over meepraten. Nadat de entertainmentretailer failliet ging en een doorstart met eigen winkels niet levensvatbaar bleek, zocht de formule zijn heil in inpandige winkels bij Boekenvoordeel.

Eerst bestond het assortiment alleen uit dvd’s, maar al snel kwam ook de muziek weer in de schappen te liggen. In november vorig jaar ging ook de webshop van Free Record Shop weer open.

Zo eiste de tot twee maal toe failliet verklaarde retailer toch weer zijn plekje op in de winkelstraat en online. Nu maar hopen dat Boekenvoordeel niet failliet gaat.

Lees ook op Retailwatching.nl

Waarom consumenten niet meer kopen in stenen winkels

Zo bouwt Lidl een conceptstore

Hoe maak je van je winkel of winkelcentrum een succes?

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl